Gwobr genedlaethol am driniaeth feddygol brin sy'n achub bywyd

Dydd Mawrth 21 Tachwedd 2017

Mae gweithdrefn feddygol achub bywyd prin ond llwyddiannus a gyflawnwyd yn lleoliad digwyddiad heriol wedi gweld meddygon EMRTS Cymru, sy'n gweithio ar fwrdd hofrenyddion Elusen Ambiwlans Awyr Cymru, wedi derbyn gwobr genedlaethol.

Cyflwynwyd Gwobr Digwyddiad Arbennig i'r tîm yng Ngwobrau Rhagoriaeth Ambiwlans Awyr cenedlaethol Llundain. Y rhain oedd Dr Tim Rogerson, Dr Mark Knights, Dr Matt O'Meara, Ymarferwyr Gofal Critigol (CCPs) Rhyan Curtin, Kate Owen a Chris Connor, ynghyd â'r peilotiaid Andy Iceton a Ray Weatherall a dosbarthwr y Ddesg Gymorth Awyr Lynda Sage.

Mae’r gwobrau mawreddog, sy’n cael eu trefnu gan y Gymdeithas Ambiwlans Awyr, yn cael eu beirniadu’n annibynnol ac yn cydnabod gwaith rhagorol a wneir gan griwiau ambiwlans awyr.

Bydd manylion yr achos yn parhau heb eu datgelu ar hyn o bryd, fodd bynnag, isod ceir trosolwg o'r ymyriadau meddygol a gynhaliwyd.

Roedd y claf wedi dioddef trawma sylweddol di-fin yn y Gymru wledig. Gan ddefnyddio uwchsain, llwyddodd Dr Tim Rogerson a CCP Ryan Curtin i ganfod tamponad cardiaidd a oedd yn datblygu. Roedd hyn yn gofyn am thoracotomi dadebru. Gwnaethant doriad llydan yn ymestyn ar draws y frest ac agor y ceudod thorasig yn gyfan gwbl. Agorwyd y pericardiwm a chafodd y gwaed a'r clotiau eu tynnu. Dechreuodd y galon guro ond roedd gwaed yn parhau i ollwng o gefn y galon. Wrth godi'r galon, daeth y tîm o hyd i bwynt gwaedu bach y gallent roi clamp bach arno - roedd hyn yn atal y gwaedu.

Mae hwn yn thoracotomi cyn ysbyty llwyddiannus prin, os nad y cyntaf erioed, ar gyfer ataliad cardiaidd trawmatig di-fin oherwydd rhwyg atodiad atrïaidd chwith.

Roedd y driniaeth hefyd yn cynnwys rhoi anesthesia ac anwythiad dilyniant cyflym (RSI). Yn ogystal, cynhaliodd y meddygon drallwysiad gwaed gan ddefnyddio gwaed cynnes a chynhyrchion ceulo.

Yn ystod y driniaeth, cyrhaeddodd ail dîm EMRTS Cymru, gan gynnwys Dr Mark Knights, CCP Kate Owen. Roeddent wedi cael y dasg gan y Ddesg Gymorth Awyr i ddarparu cynhyrchion gwaed ychwanegol.

Cludwyd y claf mewn hofrennydd Elusen Ambiwlans Awyr Cymru i'r ganolfan gardiothorasig briodol, awyren a gymerodd 23 munud. Byddai'r daith ffordd wedi bod o leiaf 90 munud.

Ar ôl cyrraedd, cafodd y claf ei drosglwyddo'n gyflym i'r theatr ac roedd y llawfeddygon cardiothorasig yn gallu atgyweirio rhwygiad bach i'r atodiad atrïaidd chwith. Trosglwyddwyd y claf i ofal critigol ac er gwaethaf cwrs stormus, mae bellach yn effro ac yn gwella'n dda gartref.

Roedd y canlyniad llwyddiannus o ganlyniad i ymdrech aml-asiantaeth. Hefyd yn rhan o’r achos roedd:

Jodie Wakelin (Gwasanaeth Ambiwlans Cymru)
Ken Williams (Gwasanaeth Ambiwlans Cymru)
Nick Richards-Ozzati (Gwasanaeth Ambiwlans Cymru)
Danny Hollinger (Gwasanaeth Ambiwlans Cymru)
Andy Duffield (Gwasanaeth Ambiwlans Cymru)
Yr Athro Ulrich Von Oppell (Ymgynghorydd Llawfeddyg Cardiaidd)
Theodore Efstratiades a'r tîm cardiothorasig yn yr ysbyty sy'n derbyn.

Dywedodd Dr Tim Rogerson: “Dangosodd y digwyddiad hwn fudd llawn yr hyn y gall ein gwasanaeth ei gynnig i gleifion ledled Cymru. Cynigiom ofal o'r radd flaenaf gyda chynhyrchion gwaed, uwchsain, gweithdrefnau llawfeddygol cymhleth a'r gallu i ddarparu ail dîm ac yna trosglwyddo'r claf yn uniongyrchol i'r ganolfan gardiothorasig. Roedd y sefyllfa'n heriol iawn ac yn ymestyn ein sgiliau a'n gwybodaeth, roeddem yn dibynnu'n helaeth ar ein hyfforddiant dwys, efelychu rheolaidd a llywodraethu clinigol tynn i'n helpu i ddarparu'r lefel hon o ofal. Roedd yn ymateb tîm gwych yr wyf yn falch iawn o fod wedi chwarae rhan ynddo.

“Allai’r tîm a minnau ddim bod yn hapusach bod y claf hwnnw’n parhau i wella’n fawr. Er gwaethaf ein hymyriadau amrywiol, arbenigedd y sawl sy’n delio â galwadau a chriwiau Gwasanaethau Ambiwlans Cymru, a sgil y cydweithwyr yn yr ysbyty sy’n derbyn, rwy’n dal i deimlo ei fod yn argoeli’n wyrthiol cyn belled â’r canlyniad terfynol.

“Roedd yn anrhydedd mawr cael fy enwebu a’m rhoi ar restr fer y wobr hon yn erbyn cystadleuaeth frwd gan wasanaethau HEMS rhagorol ledled y DU. Fel tîm, roedden ni wrth ein bodd ac yn falch o ennill y wobr.” yn

Mae EMRTS Cymru yn bartneriaeth unigryw rhwng Elusen Ambiwlans Awyr Cymru, GIG Cymru a Llywodraeth Cymru. Trwy haelioni'r cyhoedd yng Nghymru, mae'r Elusen yn gallu codi'r 6.5 miliwn sydd ei angen i redeg yr ymgyrch hofrennydd. Mae meddygon GIG Cymru sy’n gweithio gyda’r Elusen yn cael eu hariannu gan Lywodraeth Cymru.